WAT IS HALLUX RIGIDUS OF VERSTIJVING VAN HET GROTE TEENGEWRICHT?
De functie van de grote teen is belangrijk tijdens het lopen. De afzet van de voet wordt deels door de grote teen verricht. Daarom is de grote teen ook extra gevoelig voor slijtage; dit gewricht vangt namelijk de grootste druk op tijdens het lopen.
Bij Hallux Rigidus (bij beginnende klachten soms ook Hallux Limitus genoemd) is er sprake van een verstijving van de grote teen als gevolg van slijtage. Meestal staat daarbij de teen recht vooruit en is de functie van de grote teen beperkt, waardoor deze niet meer goed kan afwikkelen.
WAT ZIJN DE KLACHTEN BIJ HALLUX RIGIDUS?
Bij een verstijving van het grote teengewricht kan het teengewricht niet goed meer buigen of omhoog bewegen. Krachtig afzetten kan pijnlijk zijn. Er is pijn bij het lopen en bewegen, vooral aan de bovenkant van de teen. In sommige gevallen is normaal lopen al lastig. Het grote teengewricht kan verdikken en verstijven. Soms staat het laatste kootje van de teen omhoog. Soms treden de klachten alleen op in de ochtend of bij beweging na een periode van rust. Bij een ernstige hallux rigidus kan er ook in rust sprake zijn van (pijn)klachten
HOE ONTSTAAT VERSTIJVING VAN HET GROTE TEENGEWRICHT?
Vaak is hallux rigidus leeftijdsgerelateerd en treedt het pas op na het vijftigste levensjaar. Bij uitzondering komt een hallux rigidus voorbij jongeren. Veelal ligt er dan een sportblessure aan ten grondslag.
De meest voorkomende oorzaken van een verstijving van het grote teengewricht zijn:
- Slijtage van het kraakbeen (zichtbaar op röntgenfoto) of breuken in de teen. Bij sommige sporten is het risico op hallux rigidus groter, denk hierbij aan sporten zoals voetbal (door het trappen tegen de bal), of sporten waarbij veel gesprongen wordt (volleybal/ turnen)
- Andere voetafwijkingen zoals een hallux valgus, maar soms ook platvoeten of holvoeten.
- Gewrichtsontstekingen (jicht, reuma). Deze zijn medeveroorzaker van de botwoekeringen rond het betreffende gewricht.
- Artrose
WAT KUNT U DOEN AAN VERSTIJVING VAN HET GROTE TEENGEWRICHT?
Als de oorzaak van de blessure een voetafwijking is, start de podotherapeutische behandeling meestal met advies over ander (steviger) schoeisel, gecombineerd met op maat gemaakte correctiezolen. Met deze combinatie wordt geprobeerd om het afwikkelmoment van de voet naar achteren – richting de hiel – te brengen wat ervoor zorgt dat de grote teen niet zelf hoeft af te wikkelen. Dit ontlast het versleten teengewricht.
Houdt de pijn ondanks de therapie toch aan, dan kan een operatie overwogen worden. Er zijn twee mogelijke operaties, namelijk een artrodese en een resectie-artroplastiek, ook wel cheilectomie genoemd.
In het geval van een artrodese kunnen de gewrichten operatief vastgezet worden waarbij de grote teen in de juiste stand wordt gezet. Er kan hierna geen wrijving meer plaatsvinden tussen het kraakbeen en de teen en de teen is daarmee pijnvrij. Na een geslaagde operatie kan dan weer normaal schoeisel worden gedragen.
Bij cheilectomie wordt het woekerende kraakbeen tussen de gewrichten operatief verwijderd. Dit gaat wel enigszins ten koste van de kracht van de teen, en wordt daarom minder vaak bij jongeren toegepast.
BEHANDELING VAN HALLUX RIGIDUS DOOR VOETPORTAAL PODOTHERAPEUTEN
Bij VoetPortaal wordt eerst onderzocht waar de hallux rigidus door veroorzaakt wordt. Zo kan de voet onvoldoende stabiliteit hebben tijdens het lopen waardoor de grote teen meer belasting heeft.
Komt dit door een afwijkend looppatroon? Door een daarmee samenhangende blokkade in de voet en/of enkel? Door een scheefstand in het bekken? De oorzaak kan divers zijn.
Na het vinden van de oorzaak kan er worden over gegaan op een therapie. Deze kan bestaan uit:
- Manuele therapie; om de voetfunctie te herstellen en daarmee het gebruik van het grote teengewricht te normaliseren.
- Correctiezolen; om de voetfunctie te optimaliseren
- Schoenadvies; met een stijve loopzool/vervroegde afwikkelbalk, om de buiging in het gewricht te zo veel mogelijk te ontlasten.
